Božidar Zorjan – Laški Rizling 2019

Oppervlakte 4 ha.
Natuurlijk sinds 1995

Over de wijnmaker
Op deze planeet lopen er maar weinig wijnmakers rond zoals Božidar Zorjan. Zijn kennis van de kosmos en de natuur lijkt tot in het oneindige te reiken en hij wordt daarom - door insiders - ook wel de ‘zen’-master van biodynamische wijnbouw genoemd. Volgens Božidar kunnen we pas echt begrijpen hoe wijn wordt gemaakt door te snappen dat mensen slechts toeschouwers zijn van de processen in de natuur.
Voor zijn eigen wijngaard creëerde Božidar een volledig circulair biodynamisch systeem waarbij flora en fauna een essentieel onderdeel zijn in het bewaken van de natuurlijke balans. Zo leven er bijen, schapen, varkens en ganzen die allen met hetzelfde respect worden behandeld. Niet alleen dieren, maar álle levende wezens binnen het systeem, worden met dit respect behandeld, tot aan de wilde gistculturen en microben in de wijngaard en kelder aan toe. Letterlijk elk stukje natuur wordt gezien als een belangrijk deel van de grotere keten van het biodynamische leven. Volgens Božidar moet dit alles beschermd worden en gezond blijven omdat al deze levende organismen allemaal in verbinding staat met de kosmische energetische krachten van de maan en haar planeten. Ook tijdens het drinken van de wijn speelt deze filosofie volgens Božidar een belangrijke rol. Zo zijn er op basis van de stand van de maan de bekende goede en slechte dagen om wijn te drinken, maar gelooft hij ook dat straling van telefoons en apparatuur een slechte invloed hebben op het genot van de wijnen. Noem het bijgeloof, maar eerlijkheid gebied ons te zeggen dat we niet vaak wijn drinken die zo levendig, uniek of fascinerend is en we moedigen ieder dan ook aan om in-te-tunen in het kosmische en hiervan te genieten onder de sterrenhemel.

Over de wijngaard
Božidar Zorjan bezit samen met zijn vrouw Marija een kleine wijngaard van 4 hectare op een hoogte van 500 meter in Stajerska, Slovenië. Hij is in het bezit van een Demeter-certificatie, al gaan zijn holistische filosofie en biodynamische principes veel verder dan nodig zijn om hiervoor in aanmerking te komen. Druivensoorten die hier groeien zijn Chardonnay, Laski Riesling, Renski Riesling, Muskat Ottonel en Sauvignon. Božidar en Marija wonen op de wijngaard waar ook verschillende dieren vrij rond scharrelen. Zijn ‘wijnkelder’ beschrijft hij als een klein veld naast zijn huis, waar hij sinds 1994 onder de grond in de open lucht Italiaanse Dolia’s – Dolia is het Romeinse woord voor een grote amfoor - heeft begraven.

Geïnspireerd op de eeuwenoude Georgische wijnmaaktechnieken, gebruikt Božidar deze Dolia’s om wijn mee te maken. Hierin worden de hand-geplukte druiven in hele trossen verzameld en gedurende een heel jaar met rust gelaten zodat ze rustig op hun eigen tempo e.g. op het ritme van de biodynamische cyclus - kunnen transformeren naar wijn. De wijnmaker fungeert hierbij dus slechts als toeschouwer van het grotere geheel, terwijl in de Dolia de natuurlijk processen, gestuurd door de kosmische energetische krachten, hun gang kunnen gaan. Na zes maanden haalt Božidar het sap wel van de schillen terwijl de wijn de rest van het jaar verder kan narijpen in de amforen. Na een jaar worden de meeste wijnen dan overgeheveld naar oude eiken vaten waar ze nog twee jaar verder rusten. Hierin krijgt de wijn op een natuurlijke manier de kans om te klaren omdat de zwaardere elementen door zwaartekracht naar de bodem zakken. Uiteindelijk is Božidar zijn doel om het gebruik van eiken vaten volledig uit te bannen, omdat dit toch naar zijn idee nog een ongewenst effect kan hebben op de pure smaak van het druivensap. Het idee is om dan ook het langer rijpen van de wijnen strikt en alleen in de amforen te doen.

Over de wijnen
Gemiddeld genomen worden de wijnen drie jaar na de oogstdatum gebotteld. Op de labels van de wijnen is over het algemeen geen jaartal te vinden omdat de wijnen volgens Božidar’s eigen woorden ‘zijn wat ze zijn’, los van de vintage. Ook worden verschillende jaargangen soms nog geblend voordat hij de wijn gaat bottelen. Alle ‘witte’ wijnen worden dus met hele trossen gefermenteerd en hebben gemiddeld zes maanden schilcontact gehad. Hierdoor krijgen de wijnen een mooie mondige textuur maar behouden ze toch hun zuren en krijgen een frisse expressie. De wijnen zijn extreem gelaagd met aroma’s van limoen, sinaasappelschil, verse bloemen en kruiden, en worden onderbouwd door een rijke umami-laag met een extreem lange afdronk. We konden moeilijk stoppen met benoemen wat we proefden. Het viel ons ook op dat de wijnen vaak 24 uur na opening van de fles nog lekkerder waren, tevens voor weken na opening goed bleven en zich eigenlijk alleen maar verder leken te ontwikkelen. Ware levendige wijnen zoals we niet veel eerder hebben gezien.

Drink SLOWine-profiel Zorjan, inclusief video
IWC-profiel Zorjan
The Morning Claret-profiel Zorjan